بخش پایانی........

/3. مقررات و نظامات و تشکیلات  :
تمام امور و اقدامات زنبوران عسل از روی قاعده و قانون و نظم و تشکیلات است به همین دلیل خداوند علیم در سوره نحل به پیامبر(ص) می فرماید کار زنبور عسل برای کسانی که اهل تفکر هستند نشانه و آیت خداوندی است.

31) بهینه سازی:
غذای زنبور عسل از گل ها و شکوفه ها است نتیجه اش عسل است که موجب شفا و طراوات ما می شود و این حاصل نمی شود مگر با فداکاری بزرگ و عجیب زنبوران. جالب است بدانیم کل عمر یک زنبور 5 هفته بیشتر نیست. غذای روزانه یک زنبور شهد 2 تا 3گل کافی است در صورتی که هر زنبور در هر ساعت 300 گل را می مکد و آن را به عسل تبدیل می کند.

32) تعامل با یکدیگر:
معمولا زنبورها وقتی که از صحرا به کندو بر می گردند خسته هستند و به وسیله شاخک خود قدری با دربان ها صحبت می کنند. بعد وارد کندو شده و توشه خود را که شیره گل و گرده باشد به مامورین مخصوص حمل و نقل می دهد تا در انبارها ذخیره شود.

33) جمع آوری توشه برای روزهای سرد و سخت زمستان:
زنبورها در تابستان با تمام نیرو با استفاده از انرژی خورشید شهد گل را با آمیختن نور خورشید به آن جمع آوری و پس انداز می کنند تا در روزهای سرد پاییزی و زمستانی آسوده باشند. ما انسانها روزهای سختی را در پیش داریم، روزی که دست ما به جایی بند نیست.

بنابراین باتوجه به حدیث شریف دنیا مزرعه آخرت است باید برای روزهای آتی جهان آخرت زاد و توشه مناسب و تقوی، حسن خلق، صبر، نماز، انس با قرآن و عترت(ع) جمع کنیم.همچنین برای ادامه زندگی دنیوی خود محتاج دیگران نباشیم و دست خود را به سوی هرکس دراز نکنیم، عزت نفس خود را حفظ کنیم.جالب توجه است که زنبور بدون یک لحظه استراحت وقتی که محموله اش را به زنبور مخصوص حمل و نقل تحویل می دهد بلافاصله و بدون توقف به دنبال کار خود می رود.

34) پرستاری شایسته از همنوعان:
بعضی از زنبورها که وظیفه شان پرستاری از تخم، لارو، شفیره و ملکه است جمعا باید از 47 هزار تخم، لاروف شفیره و ملکه پرستاری کنند این خود قابل تامل است.

35) گرامیداشت روز جشن عمومی:
معمولا زنبوران روز مهاجرت خود را جشن فداکاری می گیرند و یک روز فقط در عمرشان بیکاری و جشن است آن هم همین روز مهاجرت است که با اشتها و میل خود عسل می خورند آن هم فقط از دسترنج خودشان نه دیگران. در این روز زنبور عسل به علت خوشحالی نیش نمی زنند. اصلا آن قدر مست و هیجان زده هستند که به دشمن خود توجه نمی کنند. مربی یا زنبور دار به راحتی با دست می تواند بچه زنبور را بگیرد و در سبد یا جعبه بریزد.

? تذکر: هر وقت ملکه جوان می خواهد به دنیا بیاید ملکه پیر یا حاکم وقت تعدادی از زنبورهای کارگر حدود 70 هزار عدد را با خود همراه می کند و مهاجرت می کنند و به صورت خوشه ای یک جا جمع می شوند که در اصطلاح به آن بچه زنبور می گویند. این جمعیت، خانه آباد و پر از عسل خود را برای نوزادان و نسل آینده رها کرده خود را برای درست کردن خانه جدید آماده می سازند. اگر صاحب کندو متوجه بچه زنبور یا همان خوشه زنبور شود و آنها را وارد یک کندوی خالی کند یک کلنی جدید به وجود می آید در صورتی که زنبوردار آنها را نگیرد زنبورها بعد از چند ساعت همگی به همراه ملکه به حرکت درآمده خودشان شکاف کوه صخره یا درخت کهن را برای خانه انتخاب می کنند و مشغول خانه سازی و جمع آوری عسل می شوند.

36) وفاداری نسبت به حاکم یا رهبر:
زنبور عسل در سخت ترین شرایط از ملکه خود محافظت می کند. بعضی مواقع اتفاق می افتد که هزاران زنبور به دلیل عوامل مختلف می میرند ولی ملکه در میان لاشه ها و زنبورهای نیمه جان زنده مانده است یعنی یک دیوار جاندار درست می کنند تا از ملکه خود محافظت کنند. در مواقع قحطی تا آخرین قطره عسل خود را به ملکه می خورانند و خود از گرسنگی می میرند ولی نمی گذارند که او بمیرد.

اگر ملکه بمیرد یا مفقود شود زنبورها صدای مخصوص از خود به وجود می آورند که دقیقا شبیه گریه است و حتی ما هم می توانیم بشنویم. یتیم شدن زنبورها را از گریه زنبورها می فهمیم. حتی دست از کار و فعالیت می کشند و نوحه گری می کنند. جالب است در حوادث نابودی دسته جمعی یا قحطی، آخرین فردی که می میرد ملکه است.

مرگ ملکه بعضی مواقع ممکن است به علت سهل انگاری زنبوردار در هنگام بازدید و قرار دادن ملکه دربین قاب باشد، یا اینکه زنبوردار قابی را که درحال بازدید است بلند کند پشت سر کندو داشته باشد ملکه بیفتد و در بین علف ها یا زیر پا برود.

اگر ما ملکه زنبورها را برباییم زنبورها ناامید می شوند و از کار باز می مانند و اگر ملکه را به آنها بازگردانیم زنبورها اظهار شادی می کنند، او را نوازش می نمایند و در مقابل وی از سر و کول یکدیگر بالا می روند و بعضی از آنها، سر را روی زمین می گذارند و شکم و پاها را به هوا بلند می کنند و در آن حال می رقصند و آ واز می خوانند.

37) عشق به وطن:
زنبور عسل هیچ وقت وارد کندوی دیگری نمی شود. تمام تلاشش این است که ماموریت محوله را به خوبی انجام داده به وطن خویش برگردد. بخصوص زنبورداران نگهبان هرگز اجازه نمی دهند که زنبور دیگر یا حیوان دیگر وارد حریم آنها شود. چنانچه حیوانات موذی مثل موش، مارمولک یا مار وارد کندو شود بلافاصله او را کشته و جسد آن را مومیایی می کنند تا تعفن آنها موجب آزار ساکنین نشود.

38) معماری و مهندسی:
زنبور عسل چنان با نقشه مشخص اقدام به ساختن حجره ها و سلول ها می کند که بسیار ماهرانه و مهندسی است. آنها با ساختن خانه ای مسدس کمترین مصالح را در خانه سازی به کار می برند و طوری صفحه موم آج شده داخل قاب را گونیا می گیرند که هیچ جای اضافی به قول مهندسین ما “پرت” به وجود نمی آ ید. در زمینی که آ نها اقدام به خانه سازی می کنند جای مهم یا کم اهمیت، دو نبش یا سه نبش هیچ مفهومی ندارد و تمام سطح قاب را یکسان استفاده می کنند.

39) نرساندن آزار و اذیت به دیگران:
با این تعداد جمعیت یعنی حدود 90 هزار عدد زنبور در یک کندو که همه اقشار و صنوف اعم از حاکم، مهندس، پرستار، بنا، نگهبان و انباردار و … وجود دارند طوری باهم سازگاری و تعامل دارند که هیچ وقت به همدیگر آزار نمی رسانند بلکه همه همدیگر را کمک می کنند.

40) ساختن سنگر دفاعی در مقابل دشمن:
در نقاطی که حشره عسل خور موسوم به “آتروپوس” فراوان است زنبورها مقابل کندو به وسیله موم یک طارمی ایجاد می کنند به طوری که خودشان می توانند از بین دو میله کاری عبور نمایند اما آتروپوس که شکم بزرگی دارد قادر به عبور از آن نیست.

“و کاَیّن من آیه فی السموات و الارض یمرون علیها و هم عنها معرضون”
چه بسیار نشانه و آیه که در آسمانها و زمین وجود دارد (انسانها) از آن می گذرند و (بی توجه) به آن پشت می کنند.

41) انعطاف پذیری:
ملکه از روشنایی و پرواز در فضا و گردش روی گل ها چشم می پوشد و رضایت می دهد مغز او فوق العاده کوچک شود و در مقابل دستگاه تناسلی وی بسیار بزرگ گردد و کارگران از لذات عشق صرف نظر می کنند و موافقیت می کنند اندام تناسلی شان کوچک و مغزشان بزرگ شود و در روشنایی و فضای بیکران پرواز کنند و روی گل ها بنشینند.

نباید بگوییم کارهای زنبور عسل فقط از روی غریزه است، بلکه آنها عقل و هوش ذکاوت بالایی دارند. زیرا زنبورها می توانند یک کرم عادی یعنی (تخم روز( )لارو) را از خانه خود بیرون بیاورند و درخانه دیگر جا بدهند. به او غذای مخصوص یا ژله سلطنتی (ژله رویال) بخورانند تا مبدل به یکی از افراد خانواده سلطنتی یا ملکه شود.

کارگران قبل از انتقال لارو به مکان جدید ابتدا خانه ای به شکل بادام زمینی که به آن شاخون یا سلول ملکه می گویند و حدود یک بند انگشت است می سازند. تخم روز یا لارو به داخل آن منتقل و سپس غذای مخصوص ژله را در این سلول پر می کنند و درش را با موم می بندند. پس از 11 روز همین لارو تبدیل به ملکه می شود. همچنین آنها می دانند ملکه دو نوع تخم می گذارد یک تخم نر، یک تخم ماده.

کارگران از تخم ماده ملکه برای ساخت ملکه جدید استفاده می کنند. به ظاهر هر دو نوع لارو شبیه به هم است ولی تشخیص زنبورها بالاتر از این است که اشتباه کنند. وزن مغز زنبور عسل 174 مرتبه از وزن بدن او سبک تر است.

42) ماموریت اکتشافی:
بعد از این که ملکه به همراه تعداد زیادی از زنبوران جهت مهاجرت از کندو خارج شود گروهی از زنبوران به عنوان مامور اکتشاف جهت مکان یابی به جنگل ها، تپه ها و کوه های اطراف عازم می شوند و وقتی مکان مناسب را پیدا کردند بر می گردند به ملکه خبر می دهند.

43) مشورت:
ماموران اکتشاف وقتی مکان های جدید را شناسایی کنند به ملکه اطلاع می دهند. ممکن است چند مکان توسط ماموران شناسایی و پیشنهاد شود. در این موقع زنبورها با ملکه مشورت می کنند. برای انتخاب جا این مشورت ممکن است چند ساعت حتی یک یا دو روز طول بکشد. بعد وقتی به تصمیم واحدی رسیدند همگی یک جا گروهی حرکت می کنند. برای مکان جدید در اصطلاح به این گروه زنبورها “وحشی” می گویند یعنی به سوی طبیعت بازگشته اند.

44) دقت و سرعت عمل:
زنبورهای مهاجر وقتی وارد کندوی جدید شوند جهت ساختن خانه جدید یا حجره موم عجله می کنند چون ملکه جهت تخم گذاری عجله دارد حتی تخم ها را روی زمین یعنی کف کند و می ریزد. زنبورها هم با صمغ و عسلی که با خود آورده اند نسبت به درز پوشی و بستن منفذها اقدام و موم بافی را شروع می کند.

باز تاکید می شود زنبور عسل فقط از روی غریزه کار نمی کند بلکه عقل و هوش هم دارد. چون وقتی ما برای ایجاد خانه جدید به آنها موم می دهیم آنها بلافاصله از موم ما جهت ساخت حجره ها استفاده می کنند. می فهمند اگر فقط از موم خودشان استفاده کنند ممکن است دو ماه طول بکشد تا خانه جدید را بسازند ولی با کمک ما می توانند ظرف یک هفته خانه شان را کامل کنند.

45) آموزش نظامی، ردیابی و نقش کشی راهداری:
زنبورها به محض انتقال به مکان جدید محیط را شناسایی می کنند. همه اشیاء و بناهای منطقه را با رایانه مغزی خود نشانه گذاری می کنند.معمولا 2 تا 3 روز طول می کشد تا محیطی به شعاع 7 کیلومتر را دقیقا نشانه گذاری کنند. در این بین اگر گل در فاصله نزدیک وجود داشته باشد، ظرف چند ثانیه زنبورها آن را پیدا کرده از رنگ و بو و شهد آن آگاهی پیدا می کنند. بعد از چند دقیقه شهد یا گرده را به کندو حمل می کنند.

46) توانایی انجام مهارت های گوناگون:
زنبورها چند نوع کار را به سرعت و دقت یاد می گیرند و نیازهای خود و همنوعان خود را تامین می کنند مثل تهیه زهر برای دفاع از خود، نقشه کشی، معماری، تولید عسل، تولید موم، جمع آوری گرده گل، تولید بره موم، تولید ژله رویال.

جای تاسف است بعضی جوانان ما مدارج عالیه تحصیلات دانشگاهی را طی می کنند ولی مهارت تامین نیازهای زندگی خود را ندارند و فقط می بینیم مدرک لیسانس، فوق لیسانس، دکترا را یدک می کشند. شاید روشن کردن یک بخاری گازی اتاق خود را بلد نباشند! یا هواگیری رادیاتور شوفاژ یا پختن نان یا غذای خود را بلد نیستند. اگر مادر یک روز غذا درست نکند از گرسنگی مستاصل می شوند!

47) تنظیم رابطه با دیگران:
زنبور عسل دریافته که بدون تعامل با دیگران نمی تواند آ سایش و آرامش داشته باشد. همیشه با زندگی اجتماعی داشتن بینش و نگاه جهانی را مد نظر خود قرار دارد. ولی بعضی مواقع ما انسا ن ها تنهایی را ترجیح می دهیم. نمی خواهیم با جامعه هماهنگ باشیم.

چرا زنبورها خانه هایشان را 6 ضلعی می سازند؟ زنبورها برای استحکام خانه ها، صرفه جویی در مصالح و اینکه تمام ردیف ها حتی یک میلیمتر فضای اضافی وجود نداشته باشد و دیگر اینکه خودشان استوانه ای شکل هستند هرکدام بتوانند به راحتی در خانه هایشان کارکنند تا مزاحم دیگران نشوند خانه هایشان را 6 ضلعی می سازند.

48) احترام به بزرگتر (مافوق):
هرجا که ملکه باشد زنبورهایی که در حول و حوش او هستند روی خود را به او می کنند و محال است که یک زنبور طوری بایستد که پشت او به طرف ملکه باشد. در موقعی که ملکه راه می رود، به هرجا که می رسد زنبورها فورا تغییر وضع می دهند و هرکس به ملکه پشت کرده وضع خود را اصلاح می نماید و روی خود را به ملکه می کند.