25 راهکار برای تدریس به کودکان بیش فعال

روشهای ذیل به معلمان  و اولیای عزیزی که دارای دانش آموز یا دانش آموزانی بیش فعال در کلاس هستند پیشنهاد می گردد تا بتوانند در جهت موفقیت دوران تحصیل این کودکان گامی بردارند .

1*مشکلات و معضلات دانش آموز بیش فعال خود را بشناسید و فضای اطمینان ، فعالیت و انگیزه در کلاس را برای آن ها ایجاد کنید .

2*با والدین دانش آموزان بیش فعال به طور پیوسته در ارتباط باشید . نقاط قوت و ضعف آن ها را کشف کنید . با علاقه مندیها ، اهداف آن ها در بیرون از فضای مدرسه آشنا شوید و با دانستن ابعاد متفاوت روحی ، روانی و نیازمندیهای آن ها سعی در برقراری ارتباط نزدیک تر و صمیمانه تری با آنها داشته باشید .

3*زمانی را برای صحبت انفرادی با دانش آموز بیش فعال خود در نظر بگیرید . با او محترمانه برخورد کنید و راجع به علاقه مندیها و موفقیت هایش در کلاس با او صحبت کنید و رضایت خود را از نحوه رفتارش در کلاس با همکلاسی هایش به گوش او برسانید .

4*با مشورت دانش آموز بیش فعال خود علامت و نشانه ای را با هم قرارداد کنید تا مواقعی که او در سر کلاس حواسش پرت شد یا تکالیفش را درست انجام نداد از این طریق بدون جلب توجه سایر همکلاسی هایش با او ارتباط برقرار کنید . روشهایی مثل بلند کردن یک یا دو انگشت ، خیره شدن به او ، لمس کردن گوشتان و ...

5*راجع به قوانین کلاس و مدرسه با او به طور شفاف و واضح صحبت کنید و به او رفتارهای ناهنجار و غیر قابل قبول در محیط کلاس را گوشزد کنید .

6*برای او برچسب ، عکس برگردان ، ستاره و ... را نشانه ای برای رضایت خود قرار دهید و در حین دادن آن ها رفتار صحیح و مورد قبولش را به یادآوری کنید .

7*هرگز از او در مقابل همکلاسی هایش انتقاد نکنید و او را مورد سرزنش قرار ندهید .

8*تکالیف کلاسی را به تدریج به او بدهید و در بین انجام تکالیف لحظات هر چند کوتاهی به او استراحت دهید .

9*به او فرصت شکوفایی و ابراز خلاقیت ، استعداد ، رهبری در کلاس را بدهید ولی به گونه ای هم نباشد که صددر صد تابع خواسته های او برای عرض اندامش در کلاس باشید بلکه به او تفهیم کنید که این موقعیت و فرصت برای همه در کلاس یکسان است .

10*در حین حل تمرین ، استفاده از موسیقی کلاسیک یا پخش صدای طبیعت به او برای ایجاد تمرکز کمک شایانی می کند .

11*بعد از انجام تکالیف و یا گوش دادن به درس از دانش آموزان بخواهید چند لحظه بلند شوند و چند حرکت کششی انجام دهند یا چند لحظه در جای خود به طور ثابت بدوند تا از این طریق بدون قائل شدن تفاوت به دانش آموز بیش فعال نیز فرصت تخلیه انرژی را بدهید .

12*دانش آموزان برتر و شاخص کلاس را در صورت لزوم مسئول کمک و یاری دانش آموز بیش فعال کنید و از او نیز بخواهید در قبال کمک درسی دوستش از او تشکر کند .

13*به دانش آموز بیش فعال در کلاس فرصت فعالیتهای حرکتی بیشتری دهید مثلاً از او بخواهید که برگه ها را بین بچه های کلاس پخش کند یا کاغذ را علاوه برخود برای سایر دوستانش نیز ببرد تا از این طریق با انرژی اش آزاد شود .

14*در صورت امکان ، برای دانش آموز بیش فعال بغل دستی در نظر نگیرید و به او نیمکتی بزرگتر از سایر بچه ها دهید تا بتواند عملکرد حرکتی راحت تر و آزادانه تری داشته باشد البته به او یاد آور شوید فقط می تواند در همان نیمکت حرکت آزاد داشته باشد و نباید به نیمکت های مجاور یا جلو و عقب خود برود .

15*دانش آموز بیش فعال را تا حد امکان نزدیک خود بنشانید و یا در مکانی بنشانید که با حداقل موارد برهم زننده تمرکز مواجه باشد .

16*دانش آموز بیش فعال را تشویق به برقراری ارتباط با همکلاسی هایش کنید . اغلب کودکان بیش فعال در برقراری روابط اجتماعی ضعیف هستند لذا او را تشویق به دوست یابی کنید . در این رابطه می توانید از جملاتی مانند عزیزم نفر جلو دستی ات خسته به نظر می رسد ازت می خواهم که تو به او کمک کنی تا مدادش را بتراشد و یا جملاتی نظیر آن .

17*قبل از مطرح کردن سوال و یا ورود به مبحث مهم درس ، به گونه ای توجه او را به خود جلب کنید برای این کار می توانید چند لحظه بین صحبتهایتان وقفه ایجاد کنید و یا دست بزنید و یا حتی او را مستقیم صدا بزنید .

18*گاهی به این دانش آموزان استقلال عمل دهید اگر خواهان آوردن اسباب بازی ، کلاه و سایر وسایل بی خطر به کلاس است با وضع قانون خاص او را در انجام این کار آزاد بگذارید .

19*در هنگام انجام تکالیف در کلاس قدم بزنید و گاهی به آرامی بر پشت او بزنید یا دستی بر سرش بکشید تا حواس او را بر انجام تکالیفش متمرکز نماید .

20*در مواقع اضطراری که از پس کودک بیش فعال برنمی آیید هرگز جلو او ضعف نشان ندهید ، فریاد نزنید و او را با الفاظی خاص مورد خطاب قرار ندهید بلکه سعی کنید با مدد گرفتن از مشاوران ، مشکل را با آرامش حل کنید .

21*کودکان بیش فعال معمولاً دو یا سه سال از لحاظ بلوغ عاطفی از همسالان خو عقب هستند این مسأله در کلاس مشکل زا می شود زیرا معمولاً آنها با هیچ یک از بچه های کلاس ارتباط صمیمی ندارند و از تنهایی رنج می برند لذا ممکن است در صدد آزار و اذیت هم کلاسیهای خود برای جلب توجه برآیند . وظیفه معلّم آن است که در راه برقراری ارتباط دانش آموزان بیش فعال با سایر بچه های کلاس از طریق فعالیتهای گروهی گامهای مؤثر و جدی بردارد .

22*دستورالعمل های درسی او را پیوسته و پشت هم به او نگویید زیرا کودکان بیش فعال در آن واحد قادر به تمرکز بر روی چند عنوان و یا فعالیت نیستند لذا شایسته است آن ها را به فاصله برای او توضیح دهید و برای اطمینان بیشتر تکالیفش را در دفتر یادداشت او بنویسید .

23*در کلاس به او وظایف مختلف اعم از کوچک یا بزرگ محول کنید و در صورت از عهده برآمدن از او تشکر کنید و حس وظیفه شناسی او را ستایش کنید .

24*با او با جملات مثبت صحبت کنید مثلاً هرگز به او نگویید تو نباید از جایت بلند شوی زیرا فعل این جمله منفی است و او را تحریک می کند بلکه به او با لحنی ملایم بگوییدبهتره سرجات بشینی.

25*اگر در حین صحبت یا درس دادن ، صحبت شما را قطع کرد و یا ناگهان در کلاس شروع به حرکت کرد ، آرام او را نزدیک خود بنشانید و از او بخواهید لحظه ای تأمل کند و بعد با هم راجع به کار ضروری اش صحبت می کنید .

*نویسنده : ندا نصیری...